Weerstandsvermogen en risicobeheersing

De voor 2023 geïnventariseerde risico's zijn doorgerekend op kans en impact. Dit geeft het volgende risicoprofiel:

Risicoregister
Risico’s worden vastgelegd in het risicoregister. Per risico is een inschatting gemaakt van de kans dat het risico zich voordoet en de financiële gevolgen ervan. Deze inschatting is in lijn met het beleid vertaald naar een risicoscore.

De risico’s zijn ingedeeld op incidenteel/structureel risico (I/S). In lijn met het beleid wordt het risicobedrag verhoogd met 10% als opslag voor de risico’s die op dit moment nog niet zijn ingeschat. Er wordt in het risico register onderscheid gemaakt tussen de kwantificeerbare en niet-kwantificeerbare risico’s.

In onderstaand risicoregister zijn uitsluitend de risico’s met een impact vanaf € 65.000 weergegeven. Deze grens is bepaald op 0,10% van het bedrag van de exploitatie van 2018.

Onverwachte, niet-begrote kosten (risico’s) die een effect hebben op de financiële positie van GR MijnGemeenteDichtbij worden conform de verdeelsleutel opgenomen in de weerstandsparagrafen van de gemeenten.

De benodigde weerstandscapaciteit is als volgt berekend:

Kwantificeerbare risico’s in het rode gebied hebben betrekking op het programma's Sociaal domein, Leefomgeving en Ruimtegevend bestuur. Deze risico’s worden hieronder apart toegelicht. Indien nodig worden significante risico's uit het oranje gebied worden toegelicht.

Programma: Leefomgeving
3. Risico's grondexploitatie
Periodiek wordt een risicoanalyse uitgevoerd op de grondexploitatie. In de risicoanalyse is voor projecten in de uitvoeringsfase onderscheid gemaakt in twee categorieën risico’s: Plan-economische risico’s en conjuncturele risico’s. Het bedrag uit de meest recente risicoanalyse is opgenomen in deze risicoparagraaf. Dit risico wordt bewaakt doordat twee keer per jaar, of eerder indien nodig, de risico’s van grondexploitaties worden beoordeeld. De resultaten worden gerapporteerd aan de raad en opgenomen in de begroting en de jaarrekening.

Programma: Sociaal domein
6. WMO: Toename uitgaven regionale inkoop.
Er is in de begroting rekening gehouden met een toename aan zorggebruik. Deze toename komt door vergrijzing, langer thuis blijven wonen en de aantrekkende werking van het inkomensonafhankelijke abonnementstarief. Er is echter altijd een risico dat de uitgaven hoger zijn dan begroot, doordat de WMO een open-einde regeling is.

Programma: Ruimtegevend bestuur
8 Personele knelpunten door een krappe arbeidsmarkt, langdurig ziekteverzuim in combinatie met duurdere inhuur.
Met regelmaat worden we geconfronteerd met personele knelpunten door krapte in de  arbeidsmarkt of langdurig ziekteverzuim. Een deel van de ziekte-uitval (met name kortdurend) is op te vangen binnen de bestaande organisatie. Bij vacatures wordt geacht dat de budgettair vrij te vallen ruimte voldoende is voor vervanging. De kans bestaat dat er hogere kosten zijn dan begroot door de krapte op de arbeidsmarkt, mogelijke toename in het langdurig ziekteverzuim in combinatie met de hogere kosten voor inhuur.

7. Uitval van kritische systemen door een cyberaanval
Het risico op schade door een cyberaanval neemt toe. Een cyberaanval kan bestaan uit een gijzeling van data (ransomware) of diefstal en mogelijke publicatie van privacygevoelige informatie. Een incident van enige omvang brengt direct hoge schade met zich mee.

De impact van dit risico is gebaseerd op informatie op de markt. Er zijn al maatregelen getroffen in de organisatie om digitale aanvallen te weren.

Niet kwantificeerbare risico’s
10. Nadelige effecten door het niet tijdig implementeren van de Omgevingswet
Het risico op schadeclaims vanwege het niet tijdig implementeren van de processen rondom de nieuwe Omgevingswet. De ingangsdatum is opnieuw uitgesteld.  1 oktober 2022 of 1 januari 2023 zijn genoemd als nieuwe data.

11 Nadelige effecten vanwege invoering nieuwe inkoopsystematiek Wmo en jeugdzorg (lokaal) en invoering woonplaatsbeginsel.
Vanaf 2022 gaat het nodige veranderen in de inkoop van Wmo en specialistische jeugdzorg. Vanaf dan verzorgen de gemeenten lokaal het traject van toewijzing, begeleiding, monitoring, factuurafhandeling tot verantwoording. Dit als gevolg van de overgang van lumpsump naar P&Q-financiering. Daarnaast vindt landelijk vanaf 2022 invoering van het woonplaatsbeginsel en het objectieve verdeelmodel in het gemeentefonds plaats.

12. Vertraging in de realisatie van de woningbouw door prijsstijgingen.

13. Vertraging in bestemmingsplannen als gevolg van juridische procedures.

14. Bovengemiddelde kostenstijgingen waardoor budgetten ontoereikend zijn.